Πανελλαδικές εξετάσεις: γλυκόπικρες αναμνήσεις

Πρεμιέρα Πανελλαδικών εξετάσεων αύριο και δεν μπορώ να αποφύγω τις όποιες σχετικές αναμνήσεις. Οι τελειόφοιτοι του 1988, ζήσαμε μια πολύ μακρά απεργία των καθηγητών στα πλαίσια μιας μεγάλης κυβερνητικής κρίσης του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Αποτέλεσμα των διαρκών διαπραγματεύσεων μεταξύ ΟΛΜΕ και ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας ήταν μια διαρκής αναμονή για το πότε, επιτέλους, θα ξεκινούσαν οι εξετάσεις. Το σπάσιμο των νεύρων ήταν αναπόφευκτο, η τσαντίλα η δική μας και των γονιών τεράστια και η κατανάλωση καφέ εκτινάχθηκε στα ύψη.

Από τα τέλη του 1987 ένα ολοένα και μεγαλύτερο τμήμα καθηγητών υιοθετούσε την προοπτική της απεργίας διαρκείας ακόμα και χωρίς την έγκριση του ΔΣ της Ομοσπονδίας. Σύτομα αποφασίστηκε η πραγματοποίηση απεργίας διαρκείας πάνω στις πανελλαδικές εξετάσεις που θα ξεκινούσαν τον Μάη.

Το αίτημα της απεργίας ήταν εξίσου πρωτόγνωρο με την μορφή πάλης. Οι απεργοί απαιτούσαν 20.000 αύξηση στο βασικό μισθό, δηλαδή 40%!

Η απόφαση των εκπαιδευτικών για απεργία διαρκείας συμπαρέσυρε μια σειρά άλλων κλάδων. Το Μάη του 1988, οι εργαζόμενοι στη ΔΕΗ κατέβηκαν σε απεργία διαρκείας. Κράτησε 16 μέρες, φτάνοντας την οικονομία στα πρόθυρα του γενικού μπλακ-αουτ. Οι βιομήχανοι και οι μεγαλέμποροι είχαν αντιδράσει για το μεγάλο κόστος.

Η κυβέρνηση έστειλε μέχρι και τις ειδικές δυνάμεις του στρατού για να διώξουν τις απεργιακές φρουρές από τα φράγματα, τους υδροηλεκτρικούς και ατμοηλεκτρικούς σταθμούς στη Μεγαλόπολη, στη Σφηκιά, στην Πτολεμαϊδα. Οι απεργοί έφτασαν να δένονται πάνω στα φράγματα για να αντιμετωπίσουν τις επιθέσεις των ΜΑΤ ακόμα και των βατραχανθρώπων. Αλλά η απεργία κράτησε, κερδίζοντας στο τέλος μεγάλες αυξήσεις.

Όταν είχε φανεί ότι επρόκειτο να διεξαχθούν οι εξετάσεις μέσα στην ντάλα του Ιουλίου, οι μαθητές οργανωθήκαμε και αρχίσαμε καταλήψεις. Ήταν στα εφηβικά μυαλά μας μια πρώτης τάξης αφορμή για αυτό-οργάνωση του μαθητικού κινήματος. Θυμάμαι τις συνελεύσεις στο 2ο Λύκειο Θεσσαλονίκης, εκεί στον πεζόδρομο της Ικτίνου. Πανό, συνθήματα, πολύς διάλογος, χειροκροτήματα, καφέδες, τσιγάρα.

Κάναμε κατάληψη γιατί, από όσο θυμάμαι, κανείς δεν φαινόταν στα μάτια μας να υπολογίζει τον αγώνα των μαθητών. Εκείνον που δίναμε καθημερινά με τα βιβλία να πέφτουν από τα χέρια μας αργά τα μεσάνυχτα από τη νύστα. Κι ο ιδρώτας να τρέχει… Κανείς δεν έδινε δεκάρα τσακιστή για το άγχος μας, την αγωνία μας για περισσότερη μόρφωση.

Αρχές της «ελεύθερης ραδιοφωνίας» τότε και οι πρώτες μας ανακοινώσεις βγήκαν στον αέρα του τότε πειρατικού «Ράδιο Θεσσαλονίκη». Προσπαθήσαμε να δώσουμε κάτι αντίστοιχο στο δημοτικό ραδιόφωνο FM100. Ό,τι ακούσαμε και στις δυο περιπτώσεις ήταν περικοπές των κειμένων μας και αλλοιώσεις. Ήταν μια πρώτη επαφή με το φιλτράρισμα των ειδήσεων από τα ΜΜΕ. Την επόμενη μέρα, μεταξύ Αγγελάκη και Αλεξάνδρου Σβώλου ένα κύμα μαθητικών φωνών θα έφερνε στο κατόφλι του FM100 δυο διμοιρίες των ΜΑΤ.

Κινητά τότε δεν υπήρχαν. Ωστόσο τα τηλεφωνήματα, αστικά και υπεραστικά, έδιναν κι έπαιρναν. Καταλήψεις σε όλη την Ελλάδα. Χωρίς κομματικές σφραγίδες. Με τη φρεσκάδα του πρωτάρη, με τη φλόγα ότι κάτι κινείται ρε γαμώτο. Η οργή μας φούντωνε όταν παρακολουθούσαμε ειδήσεις και δεν ανέφεραν παρά ελάχιστο αριθμό σχολείων υπό κατάληψη. Εμείς συνεχίζαμε. Παρά τις αντιρρήσεις γονιών, καθηγητών – που πριν, κατά τη δική τους απεργία μάς ήθελαν συμμάχους.

Σύντομα το σύστημα θα μας έβαζε στο περιθώριο. Η όλο και αυξανόμενη ζέστη, η κούραση, το άγχος και η έλλειψη πείρας και συλλογικής διαπραγματευτικής αντιπροσώπευσης μας οδήγησαν στα θρανία των εξεταστικών κέντρων.

Γλυκόπικρες αναμνήσεις που όμως κουβαλάνε μια σπίθα που καταλήγει να σου καίει το μυαλό.

Παιδιά καλή επιτυχία στις εξετάσεις σας. Και μην μασάτε.

Υ.Γ. Υπάρχει κανείς – καμία εκεί έξω που να πήρε τότε μέρος στις κινητοποιήσεις; Ποια είναι η ανάμνησή σου;